انواع سیستم های باسداکت

در مقاله پیشین ما سعی کردیم بصورت کاملا مختصر تعریفی از سیستم های باسداکت را ارائه دهیم.

در این مقاله به طور خلاصه به تشریح 3 مدل انواع باسداکت پرداخته می شود. بدیهی است مقالات تکمیلی متعاقبا منتشر خواهد شد.

سیستم های انتقال انرژی باسداکت و باس بار اولین بار در سال 1920 در کشور آمریکا توسط شرکت جنرال الکتریک بررسی فنی، تولید و اجرا گردید.

بصورت کلی تقسیم بندی باسداکت شامل 3 قسمت به شرح زیر می باشد:

  1. سیستم های LV (Low Voltage)

  2. سیستم های MV (Medium Voltage)

  3. سیستم های HV (High Voltage)

توضیحات هر یک از سیستم های فوق الذکر در زیر ارائه می شود.


باسداکت های LV(Low Voltage)

این سیستم در چهار قسمت به شرح زیر دسته بندی می شود:

  1. لایتنینگ (Lightening)

باسداکت لایتنینگ در رنج 25 الی 63 آمپر کار میکند و با دو مدل عایق میکروفیلم و عایق هوا از هم مجزا میشود. عموما این سیستم قابلیت حفاظتی تا IP55  را دارا می باشد.

  1. سیستم (System)

این مدل از باسداکت در رنج 80 تا 400 آمپر کار میکند که با عایق هوا مجزا می شود و قابلیت حفاظتی تا IP55 را دارد.

  1. ایمپکت (Impact)

باسداکت های ایمپکت در رنج 630 تا 12000 آمپر کار می کنند و با عایق های میکروفیلم مجزا میشوند و در ایران قابلیت حفاظتی IP54 و IP55 را دارند.

  1. رزینی (Resin)

باسداکت رزینی هم مانند باسداکت ایمپکت در رنج 630 تا 12000 آمپر کار میکنند با این تفاوت که در ساخت این نوع از باسداکت از عابق رزین استفاده میشود و قابلیت حفاظتی تا IP68 را دارد.


باسداکت های MV(Medium Voltage)

باسداکت های MV در رنج های 3.3kv , 6.6kv , 12.4kv , 17,5kv , 20kv  , 36kv از جریان 1000 تا 5000 آمپر تولید می شوند. 

این سیستم در سه قسمت به شرح زیر دسته بندی می شود:

  1. باسداکت سیستم (System)

در ساخت این مدل باسداکت از عایق هوا استفاده شده و قابلیت حفاظتی تا IP55 را دارد.

  1. باسداکت رزینی (Resin)

این نوع باسداکت با عایق رزینی تولید شده و قابلیت حفاظتی تا IP68 را دارد.

  1. باسداکت لوله ایی(BusBar)

این نوع باسداکت در پست های GIS و 63 به 20 کیلو ولت کاربرد دارد و عایق آن رزین می باشد.


باسداکت های HV(High Voltage)

باسداکت های HV در رنج های 800kv , 400kv , 230kv , 132kv  , 63kv  تولید می شوند. 

رنج جریان باسداکت های HV بدلیل طی مسافت طولانی پایین تر از باسداکت های LV  و MV می باشد و حداکثر تا 1000 آمپر می باشد.

باسداکت لوله ائی

این نوع باسداکت در دو مدل طراحی و ساخته می شوند که تفاوت آنها در عایق آن می باشد.

  1. عایق گاز SF6

  2. عایق خلا (وکیوم)

باسداکت های HV  عموما در پست های  GIS استفاده میشوند.

پستGIS (Gas Insulated Switchgear) 

پست‌های GIS (Gas Insulated Switchgear) نوعی پست برق هستند که از گاز SF6 به عنوان عایق استفاده می‌کنند. این پست‌ها به دلیل مزایای فراوانی که دارند، به طور گسترده در صنایع مختلف به کار می‌روند. یکی از مهم‌ترین مزایای پست‌های GIS، کاهش فضای مورد نیاز برای نصب تجهیزات است. این پست‌ها تنها به ۱۰٪ فضای پست‌های قدیمی نیاز دارند و می‌توانند در مکان‌های سرپوشیده و حتی زیر زمین نصب شوند.

پست‌های GIS به دلیل استفاده از گاز SF6، در برابر شرایط جوی و تغییرات آب و هوایی مقاوم هستند. این ویژگی باعث می‌شود که این پست‌ها در مناطق با شرایط جوی سخت و صنایع حساس مانند پالایشگاه‌ها که احتمال اشتعال در آن‌ها وجود دارد، بسیار مناسب باشند. همچنین، پست‌های GIS به دلیل کاهش احتمال وقوع پدیده‌های جوی از ایمنی بالاتری برخوردارند.

از دیگر مزایای پست‌های GIS می‌توان به کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش عمر مفید تجهیزات اشاره کرد. این پست‌ها به دلیل طراحی فشرده و استفاده از مواد با کیفیت، نیاز به تعمیرات کمتری دارند و در نتیجه هزینه‌های نگهداری آن‌ها کاهش می‌یابد. همچنین، عمر مفید تجهیزات در پست‌های GIS به دلیل کاهش استهلاک و خرابی‌ها، افزایش می‌یابد.

در نهایت، پست‌های GIS به دلیل مزایای فراوانی که دارند، به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها برای نصب در صنایع مختلف و مناطق با شرایط جوی سخت شناخته می‌شوند. این پست‌ها با کاهش فضای مورد نیاز، افزایش ایمنی و کاهش هزینه‌های نگهداری، به بهبود عملکرد و بهره‌وری صنایع کمک می‌کنند.

گاز SF6

گاز هگزا فلوئورید گوگرد (SF6) به دلیل خواص دی الکتریک عالی و توانایی خاموش کردن قوس، به طور گسترده در تجهیزات پست‌های فشار قوی استفاده می‌شود. برخی از کاربردهای اصلی آن عبارتند از:


کلیدهای قدرت: 

به دلیل توانایی خاموش کردن قوس، در کلیدهای قدرت پست‌های گازی استفاده می‌شود.

عایق الکتریکی:

 به عنوان یک عایق الکتریکی در ترانسفورماتورها و سوئیچ‌ها استفاده می‌شود.

پست‌های GIS:

 در پست‌های GIS، تجهیزات به صورت فشرده و در محفظه‌های گاز SF6 قرار دارند که نیاز به تعمیرات و نگهداری را کاهش می‌دهد



سعید کیا